Dự tảo mộ nhân tiết thanh minh tại Bạc Liêu, Cần Thơ.

Details

Category: Báo chí

Published Date

Written by Võ Quê

Hits: 8552

    “Thanh minh trong tiết tháng ba..."

     “Thanh minh trong tiết tháng ba. Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh...” Câu thơ một thời trong tác phẩm Kim Vân Kiều của thi hào Nguyễn Du chợt tái hiện trong tôi khi được về Bạc Liêu dự lễ tảo mộ của người Tiều Châu và người Việt Nam ở Cần Thơ.

    Từ 5 giờ sáng ngày 10. 3 âm lịch, nhà thơ Lâm Tẻn Cuôi đã mời chúng tôi ra nghĩa trang của người Tiều Châu ở Bạc Liêu dự lễ tảo mộ. Những ngôi mộ bằng xi măng đã đước đắp đất mới, những tấm bia đã được sơn mới, tên của người quá cố được tô màu xanh, tên họ của người sống ở sanh phần bên cạnh được tô màu đỏ. Người quá cố chỉ tô màu xanh cái tên mà không tô họ, theo quan niệm người Tiều chỉ cái tên của cá nhân người chết là chết theo còn họ của người chết thì tồn tại muôn đời. Những ngôi mộ đã được đắp đất, những tấm bia đã được sơn  mới và được trang hoàng bằng giấy ngũ sắc rất đẹp mắt. Tôi được người anh ruột nhà thơ Lâm Tẻn Cuôi cho biết: Theo quan niệm của người Hoa tiết thanh minh được xem như là cái Tết của người âm, nên trong dịp này con cháu thường ra nghĩa trang làm mới, trang hoàng cho ngôi mộ.

     Lễ cúng tại nghĩa trang được chuẩn bị hai mâm: một mâm cúng trước mộ gồm có heo quay (trên lưng heo được cắm một con dao), hoa quả, giấy tiền vàng bạc, hương đèn; một mâm cũng thổ thần với lễ vật tam sinh là trứng vịt, mực khô, một miếng thịt heo luộc (ảnh trên). Sau khi cúng xong thì con cháu quây quàn bên mâm cổ ngay trước mộ phần để cùng ăn uống trong tinh thần cùng dự tiệc với ông bà tổ tiên.

     Nhân dịp này, tôi đã xin phép gia quyến nhà thơ Lâm Tẻn Cuoi hát một đoạn chầu văn trích từ Kim Vân Kiều của thi hào Nguyễn Du: “Thanh minh trong tiết tháng ba. Lễ là tảo mội hội là đạp thanh. Gần xa nô nức yến oanh...” Mà đúng là nô nức yến oanh thật. Khu nghĩa trang người Tiều Châu hôm nay đông đảo người già, em bé, nam thanh nữ tú... từ các miền đất nước về tảo mộ. Ngày hôm sau đã có nhiều trang báo thông tin về chuyện kẹt xe trên phà Hậu Giang, một trong những lý do là có quá nhiều người đi dự lễ thanh minh...

     Hôm sau khi trở về Cần Thơ, tôi lại có dịp đến nghĩa trang thành phố Cần Thơ để đi tảo mộ người anh “cọc chèo” là cố BS, Đỗ Thanh Ba chồng chị Liên Thy, chị của Tiểu Kiều, vợ tôi. Khác với nghĩa trang người Tiều Châu ở Bạc Liêu là hầu hết các ngôi mộ đều đắp đất, còn nghĩa trang nơi đây các mộ phần đều được làm bằng xi măng và được sơn quét lại rất sáng sủa, tinh tươm. Lễ vật cúng cũng có thịt heo quay, hoa quả, hương đèn, giấy tiền, vàng bạc. Do vỏ mộ là xi măng nên các tờ giấy ngũ sắc được chèn dưới những viên đá nhỏ. Ngôi mộ được trang hoàng giản dị, đan thanh nhưng trông thật đẹp, dễ thương, tạo cho người dương thế một tình cảm sâu lắng, thiêng liêng khi kính cẩn dâng hương trước bia mộ người quá cố.

     Đúng là có đi mới biết đời sống văn hóa, đời sống tinh thần, đời sống tâm linh mỗi nơi mỗi khác. Tùy theo hoàn cảnh địa lý, thời tiết... của mỗi vùng miền mà hình thành tính nhân văn. Và tuy mỗi nơi có khác nhau về hình thức thể hiện nhưng tất cả đều quy về một mối đó là lòng biết ơn các bậc tiền nhân, là tình yêu thương dành cho những người thân quý đã từng có một thời gian gắn bó, san sẻ buồn vui, hạnh phúc, khổ đau trên trần thế. Lễ tảo mộ là dịp cho âm dương tìm về nhau đoàn viên trong tiết trời trong sáng thanh minh. Và không có cuộc ngăn cách nào trong tâm thức chúng ta, không có cuộc ngăn cách nào  trên trái đất này!  

 .

MỘT SỐ HÌNH ẢNH:

Lễ cúng trước mộ phần cụ thân sinh nhà thơ Lâm Tẻn Cuôi

 

Chụp hình lưu niệm trước mộ phần cụ thân sinh nhà thơ Lâm Tẻn Cuôi.

 

 

Võ Quê hát chầu văn: Thanh minh trong tiết tháng ba...

 

Lăng mộ cố BS Đỗ Thanh Ba tại nghĩa trang thành phố Cần Thơ với hai cụm hoàng trang làm cổng chào trước mộ phần.

 

 

Chị Liên Thy và người thân kết giấy ngũ sắc lên mộ cố BS Đỗ Thanh Ba.

 

 

 

Mộ lung linh hoa ngũ sắc