NHÀ THƠ LÊ NGÃ LỄ

Details

Published Date

Written by Võ Quê

Hits: 7516

Giới thiệu Nhà thơ Lê Ngã Lễ, hội viên Hội Nhà Văn Thừa Thiên Huế.

NHÀ THƠ LÊ NGÃ LỄ

Tên thật: Trần Xuân Lễ

Sinh năm: 1946

Quê quán: Hương Thủy, Thừa Thiên- Huế

Nghề nghiệp: Giáo viên

Đ/c: Kiệt 73 Đặng Văn Ngữ, Huế

ĐT: 054. 833 205

Tác phẩm:

             CHIÊM BAO (1998).

KHOẢNG TRỜI RIÊNG (2000).

TRĂNG LẠNH (2002).

LỤC BÁT BỒNG BỀNH (2003).

CÒN CHÚT TÔI NXB Thuận Hóa (2005).

LỤC BÁT LÊ NGÃ LỄ NXB Thuận Hóa (2007)

.

THƠ TẶNG TUỔI NXB Thuận Hóa (2011).

MẸ LÀ MẶT TRỜI hơ Lê Ngã Lễ, NXB Thuận Hóa 2011.

.
LĂN BÓNG ĐỜI thơ Lê Ngã Lễ, NXB Thuận Hóa 2013.

***

LỤC BÁT LÊ NGÃ LỄ

HỨNG TÌNH NHƯ NHIÊN

Võ Quê

Người mình, nhất là những người có niềm đam mê sáng tác văn học nghệ thuật thường trân trọng, nâng niu những gì thuộc về quá khứ đẹp, nhân văn. Và họ đã đánh dấu, lưu giữ tất cả tinh chất một thời vào thơ. Không phải một bài, mà rất nhiều bài thơ. “Tập thơ Lục bát Lê Ngã Lễ được ra mắt bạn đọc nhân dịp tác giả rời bục giảng sau 39 năm ngành giáo dục” (Nhà xuất bản Thuận Hóa – 2007) như lời tự giới thiệu của nhà thơ đã nói lên điều ấy.

Tôi khinh khoái, chí thú khi bắt gặp giọt sương hứng tình như nhiên từ những dòng sáu tám Lê Ngã Lễ. Hồn hậu yêu. Hồn hậu đợi chờ yêu từ phía mặt trời lên:

Hẹn nhau vào lúc bình minh

Sương rơi

Từng giọt

Hứng tình như nhiên

Hứng tình như nhiên. Hèn chi tôi tìm thấy đằng sau dáng vẻ đằm thắm tưởng chừng umh dumh tự tạu của nhà thơ lại là một nơi chốn yêu vì:

Rượu còn một nửa phù vân

Giao cho em để

Lâng lâng xuân thì

Lảng đảng, tang bồng, thi nhân cảm nhận được sự tròn vẹn của hạnh phúc khi có người nữ hiện hữu giữa đời thơ. Cuộc chơi không thẻ bỏ dở nửa vời bởi em đã hóa thân vào thơ níu hồn thi sĩ:

Còn em

Tôi khỏi thất tình

Uống đi

Say cuộc bình minh

Với đời

 

 

Lê Ngã Lễ đã có những rung động mang mang đầy cảm khoái, không hề giấu cảm xúc mình trước những thời điểm đẹp của đất trời. Thiên nhiên với em là một. Người nữ trong đời thực, trong thơ xui khiến Lê Ngã Lễ “thả” hai chữ lem them nghe thật ngộ. Có tình.

Mưa xuân

Thắm đượm tình em

Mà không gặp bóng

Lem them nhớ hoài

Chính cái suối nguồn yêu say cùng những gì đã kinh qua, đã chạm tay nắm bắt trong quá trình sống, dấn thân mà nhà thơ Lê Ngã Lễ không đơn đọc, lẻ loi trước trang thơ khi tĩnh tâm viết Một Mình:

Một tôi vẽ cái lặng thinh

Bức tranh ký ức

Không dưng đổ về

Hóa thân làm cuộc nhiêu khê

Tìm trong hành ly

Bộn bề tri âm

Trong bộn bề tri âm ấy, trong sâu thẳm thời gian thi hứng, Lê Ngã Lễ đang chăm chút cho cuộc tìm về chung nhất rất thơ: Trong tim nhau. Một lời ru cuộc tình…Lãng mạn thay! Nhà thơ…

Võ Quê

CHÂN DUNG TỰ HỌA

 

Tôi vẽ tôi lên bầu trời

Dáng mờ khuất mây hoàng hôn

Hồn nhiên như hiện thực

 

Tôi vẽ tôi trên con đường

Bóng dài theo bước chân rong rêu

Vẻ hoang sơ thao thức

 

Tôi vẽ tôi trên bờ cát

Sóng biển nhòa ký ức

 

Tôi vẽ tôi lên giấc mơ

Bắt gặp nỗi suy tư đời thực

Chập chờn với chiêm bao

 

Tôi vẽ tôi lên dòng sông

Tôi vẽ tôi lên bờ không

Còn- gì- không- biết nữa?

 

Hạ 1999

-----------

Một số hình ảnh nhà thơ Lê Ngã Lễ nói chuyện văn học với các em thiếu nhi CLB Sao Khuê tại Nhà Thiếu nhi Huế vào chiều 15. 7. 2009:

 

*

LỤC BÁT LÊ NGÃ LỄ: HƯƠNG THỜI GIAN CỨ BAY QUANH ĐỜI NGƯỜI

Lê Huỳnh Lâm

Vẫn nét mặt đăm chiêu, lặng lẽ và như chất chứa đầy vẻ ưu tư ánh lên từ đôi mắt của người thầy giáo. Thì ra, ngoài công việc làm thầy giáo, Lê Ngã Lễ còn làm thơ. Tập thơ Lục bát Lê Ngã Lê do nhà xuất bản Thuận Hóa ấn hành tháng 7/2007, tác giả trao cho tôi dưới một vòm trời thơ mộng. 61 bài lục bát như 61 khúc tâm tình của tác giả gửi cho người thân, anh em, bè bạn,… và những miền đất mà anh đã đi qua.

Đọc lục bát của Lễ giữa mùa thu mà lại liên tưởng đến mùa xuân

 

Lộc xuân nở biếc đầu mùa

Mầm xanh ươm nụ

Cũng vừa lên men

(Lộc đầu mùa)

 

Hay trong Ngẫu hứng mùa xuân:

 

Mùa xuân ngẫu hứng vừa lên

Câu thơ chưa chạm

Chiếc rèm thời gian

Và trong Nắng xuân:

Nắng xuân đỏng đảnh bờ vai

Chiều đi mọng gió

Sao cài áo em

 

Trải qua trên sáu mươi mùa xuân, tác giả đã nghĩ về những thời khắc:

 

Nắng xuân đỏng đảnh lời ca

Kiếp phù sinh

Đã phôi pha cuối chiều!

Trong Tuổi xuân:

Lâng lâng cạn chén

Đi thôi

Mai này vắng bóng

Mồ côi trên ngàn

 

Sự mường tượng về một cuộc ra đi đơn độc cũng xuất hiện trong bài Hoa xuân

 

Nợ trần gian

Cứ khơi vơi

Bến bờ hố thẳm

Nằm ngơi

Một mình

 

Và trong Rượu xuân lại xuất hiện nỗi ám ảnh của thời gian:

 

Rượu xuân cạn chén hoàng hôn

…

Hương thời gian

Cứ bay quanh đời người

Hay trong bài Bóng xuân

Hoa chưa đơm nụ tầm xuân

Chợt nhìn tuổi đã vũ vần

Tóc sương

 

Cứ mỗi mùa xuân bay ngang qua cuộc đời, trên đôi cánh xuân đó, một bên là niềm hân hoan, bên kia là nỗi niềm chia xa, món quà thiên nhiên luôn có hai mặt, nhưng với Lê Ngã Lê thì vẫn say cuộc bình sinh trong Sắc xuân:

 

Còn em

Tôi khỏi thất tình

Uống đi

Say cuộc bình sinh với đời

 

Hình ảnh quê hương gợi lên trong tác phẩm của nhà thơ qua bài Lung linh đêm Huế:

 

Lung linh phố đổ miên man

Huế như đã ngậm

Làn hương lên ngàn

Và trong bài Thấp thoáng Thiên An:

Gặp em một thoáng mong manh

Thiên An như đã

Mộng quanh bên trời

 

Trong tiết nhịp nhẹ êm của thể lục bát, ngôn ngữ thơ của Lê Ngã Lễ phong phanh âm hưởng của Lão giáo, Phật giáo, chữ trong thơ của anh không cầu kỳ, không mới, đôi khi còn dư âm của mùa cũ. Nhưng chính cái dư âm đó mới làm nên một hồn thơ mộc mạc của Lê Ngã Lễ. Một hồn thơ dặt dìu cảm xúc rất gần gũi với thiên nhiên, con người và phía xa xăm của mơ ước là một cảnh giới của Đạo mà tác giả luôn với tay đến bờ bên kia:

 

Còn tôi

Khất thực câu thơ

Con tim

Chín

Rụng

Bên bờ thời gian.

(Huế, 9/2007)

Lê Huỳnh Lâm

 

*

 

Nhà thơ Lê Ngã Lễ và Đặng Như Phồn. (Ảnh: Que Vo)

***

 

Ảnh chân dung: Lãng Hiển Xuân