Nhà thơ Đỗ Văn Khoái

Details

Published Date

Written by Võ Quê

Hits: 6142

 

 

Sinh năm 1956 tại Huế.
Tốt nghiệp cử nhân Mỹ thuật Khoa Điêu khắc.
Hiện công tác tại Báo Thừa Thiên Huế
Hội viên Hội Nhà Văn Thừa Thiên Huế
Đã in: Phía ngoài ô cửa (thơ thiếu nhi)
Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ II (1998)

 

 

Tìm

 

Phố lẩn vào trong cây

Cây lẩn vào sương mù

Em khuất chìm trong phố

Anh biết tìm nơi đâu?

 

Trong nỗi nhớ tuệt mù

Gió mùa về chạm ngõ

Lo sáng nay ra đường

Em quên khăn quàng cổ

 

Như chơi trò đuổi bất

Người bên phố bên sông

Thoáng chốc vừa mới gặp

Thoáng chốc đã mịt mùng

 

Ta nào đâu hay biết ?

Ngày từng ngày qua mau

Cả đất trời lành lạnh

Như chỉ dành riêng nhau!

 

Có phải?

 

Có phải em muốn vẽ khuôn mặt tôi như thế?

Với hai mắt buồn như hốc cây

Ngày ngày góc quán quen lặng lẽ

Ngồi giam thân như một kẻ lưu đày

 

Có phải em muốn xóa đi tất cả?

Những hoàng hôn cháy đỏ mong chờ

Có phải sau tất cả những gì mình đã trải?

Bây giờ còn lại đống tàn tro

 

Trên dòng sông năm tháng cuộc đời ta biết mình mắc nạn

Bám víu tay em như một nhánh rong gầy

Có phải em đổ đầy rồi vốc cạn?

Hạnh phúc bây giờ sao đắng cay

 

Thôi em hãy nương theo nhịp bước tình mình đã chọn

Để mặc ta với những giấc mơ buồn

Xin em hãy biến ta thành gì có thể

Để đừng bao giờ ray rức trước gương

 

Ngày chẳng mong chờ

 

Tay vò ngực nát nhàu hoa khế tím

Chạm cơn giông trút xuống trận mưa rào

Em khuất lấp bên trời yêu dấu cũ

Sao mắt nhìn còn vời vợi tình nhau?

 

Ta chếnh choáng trong ngày em hậnh phúc

Khi nâng ly cạn chén tình mình

Ngày chẵng mong chờ - ngày đã đến!

Biết từ đây ta chẵng thể nào yên

 

Đời khó lường có em rồi để mất

Sông chảy đời sông thôi thế cũng đành

Và mùi hưng những đêm nào lại thức

Em- vẫn còn gần trong hơi thở anh

Đêm thức

Đêm nay nữa bao đêm anh lại thức

Mở cửa đi ra với phố không người

Nhớ em - lửa thắp trong lồng ngực

Anh một mình - rực giữa mù khuya

 

Thành phố nhỏ như vòng tay quá chật

Khi không em bỗng thấy vô cùng

Trời đất rộng – cánh cửa đời muôn lối

Chẳng thể nào anh đến được cùng em!

 

Vẫn biết là mình không thể khác

Sao đêm đêm cứ rạo rực mong chờ?

Để xót xa nhận ra điều rất thật

Anh - người bơi trên dòng sông không bờ

 

Chuyến Đò Xuân

Tháng giêng anh về muộn
Hoa cải đã nở vàng
Cả tiền sông nắng nhuộm
Lóng ngóng chuyến đò sang

Chim chiều nghiêng cánh rộn
Có biết đâu ta buồn ?
Mây trời như pha trộn
Mùa xuân nào yêu thương

Bao ngày xa biền biệt
Giờ gặp lại sông quê
Mẹ già không đợi kịp
Đến hôm nay con về

Chợt thấy mình vô nghĩa
Với chuyến đò xuân sang
Nếu em quên lời hẹn
Phía bên sông hoa vàng.

 

Thu Thành Nội

Từng ngày như chim em về lặng lẽ
Trên những vòng xe cho phố thay mùa
Có khoảng trời mùa như là tóc rối
Và mắt em buồn giăng những sợi mưa

Từng ngày nơi đây ta ngồi ngóng đợi
Một bóng em về trong thoáng mù cay
Có nỗi nhớ thầm trong chiều Thành Nội
Từ thuở yêu người thu nhuốm vàng tôi

Còn lại nơi đây mảnh chiều rụng vỡ
Em đi rồi trăng bỗng hoang vu
Còn lại nơi đây một màu sương thổi
Cùng với bao năm ngóng đợi mịt mù

Sao em vội mang thu về phố khác
Cho gió heo may ngập phía mong chờ
Ta vẫn ngồi đây thả mù khói thuốc
Để làm người thua cuộc với mùa thu.

Với biển Lăng Cô

Chiều Lăng Cô - chiều Lăng Cô
Bao nhiêu sóng trắng vỗ bờ hồn tôi
Biển vui giờ của bao người
Sao tôi như xác thuyền phơi bãi chiều

Chợt nghe vô nghĩa bao điều
Mênh mông tôi với biển chiều không em
Chân đèo đèn xuống trăng lên
Tôi ngồi như thế đã quên tôi rồi

Nói gì với biển biển ơi!
Em giờ là cánh buồm khơi phương nào?
Rót vào ly bọt sóng trào
Nâng lên biết chạm phía  nào... Lăng Cô

Quán bên đường

Em ngồi tính sổ với trời
Nợ bao mưa nắng với thời yêu tôi
Nụ cười rót rượu đầy vơi
Cũng tràn theo lá vàng xuôi phố chiều

Thôi em cứ rót cho người
Để tôi ngồi với một thời đã xa
Cái nồng nàn của hôm qua
Bây giờ thành cái xót xa cõi này

Tôi đi như cốc rượu đầy
Đã tan vỡ lại những ngày không em
Lại về một góc quán quen
Đánh que diêm sáng khoảng đêm yêu người.

 

Đ.V.K

 

 

ĐỖ VĂN KHOÁI - VIẾT CHO NỖI CÔ ĐƠN

 

Lý Hạnh

Không biết nỗi cô đơn của Khoái bắt nguồn từ đâu. Chỉ biết, ngay từ khi mới đọc thơ anh, tôi đã bắt gặp trong ấy là sóng, là gió, là những nỗi day dứt đắng và chát như rượu…
Vốn là sinh viên khoa Điêu khắc, Trường đại học Mỹ thuật Huế, nhưng Khoái lại đặc biệt yêu thơ. Anh làm thơ ngay từ những còn ngồi trên giảng đường đại học. Thơ cho thiếu nhi, cho học sinh, sinh viên… Ở thể loại nào anh cũng có những vần thơ nhẹ nhàng, dễ thương và tinh tế. Thơ tình là mảng đề tài lớn của anh. Trong cái thế giới tình yêu lẫn lộn giữa đau thương, giận hờn, trách móc ấy, hiện lên một tâm hồn đa cảm, một tình yêu sâu sắc, một nỗi cô đơn đến tận cùng và một trái tim đầy khao khát.
Không siêu thực, không ồn ào, không triết lý, tình yêu trong thơ của Khoái giản dị và trong trẻo như thể tiếng nói ấy tự nhiên phát ra từ con tim của anh, không mất sức nhào nặn, không “lên gân” chữ nghĩa. Lời thơ mượt mà, đằm thắm. Nhịp thơ thong thả như những lời tâm sự dịu dàng về một nỗi cô đơn rất thật tận đáy tim. Nhạc điệu trong mỗi bài thơ như dẫn người đọc đi hết hành trình của những cảm xúc lẫn lộn. Với điều này, Khoái đã tạo cho mình một lối đi riêng, một giọng điệu thơ không thể lẫn lộn giữa dòng thơ đương đại rậm rạp và đa âm, đa sắc. Tình yêu trong thơ Khoái đẹp và buồn. Buồn ngay từ những dòng cảm xúc đầu tiên. Buồn trong từng con chữ, từng nhịp thơ chầm chậm ngỡ như là một cái nhìn thanh thản về miền quá khứ. Chính cái giọng thơ thong dong, thư thả ấy đã khiến cho nỗi cô đơn kéo dài triền miên và ngấm vào lòng người đọc như những giọt nước mắt rưng rưng đầy tiếc nuối:

Những xác chữ bồng bềnh trong ký ức
Mùa thu như một nét mực nhoè
Dẫu biết nỗi buồn mình đã cũ
Sao thơ còn ray rức
Em đã xa cùng mùa mưa qua
Còn chi nói nữa
Sao những bước chân mưa chạy tìm quá khứ
Cứ lục lọi chi ta mà rả rích suốt đêm qua
(Tự khúc)

 

 Khoái như đi lạc trong tình yêu, trong nỗi cô đơn bởi tình yêu, suy cho cùng cũng chỉ là một cuộc chơi khắc nghiệt. Tình yêu vẽ lối cho trái tim con người trong hành trình kiếm tìm hạnh phúc nhưng tình yêu cũng khép mở những bí ẩn, như một trò chơi:

Sẽ chẳng còn cõi nào để hẹn
Giấc mơ tôi giờ vắng hơi người
Thì nói chi vô cùng và hữu hạn
Chỉ là trò chơi sấp ngửa mà thôi
(Còn có hôm nào)

Thơ Khoái là niềm đau. Thi thoảng ẩn hiện những nụ cười. Đó là khi anh trở về với quá khứ, với mối tình trong ký ức xa xăm, với những ảo ảnh về một tình yêu ngọt ngào mà xa vời vợi. Thế nhưng, nụ cười ấy lại tê dại như “một vết kim đau”, bởi sự thật luôn là chân lý dẫu cái chân lý ấy có nghiệt ngã đến nhường nào:

Anh không tin bây giờ em đã khác
Dửng dưng như một kẻ vô tình
Anh không tin nụ cười em quái ác
Đã lùa bao cơn bão xuống đời anh
(Không tin)

Đã bao lần, anh tự huyễn hoặc mình bằng thơ. Đã bao lần, anh trốn vào trong giấc mơ để quên đi cuộc chia ly nghiệt ngã. Đã bao lần, anh với tay, mong níu được giữ tình yêu mong manh trong tâm trạng xót xa, luyến tiếc, đớn đau và tuyệt vọng. Thế nhưng, người vẫn ra đi theo mùa thu, mặc cho người ở lại như si, như dại, như hoá đá ôm lấy giấc mơ:

Em đi tay níu tôi dài
Có mùa thu rớt bên ngoài chia ly
Gió mùa xô bước em đi
Hiu hắt tôi đứng ôm ghì cơn mê
(Gió mùa)

Như một dòng chảy mềm mại, ngay cả lúc thương đau, ngay cả lúc đắm chìm trong nỗi cô đơn đến tuyệt vọng, thơ Khoái vẫn như là một tiếng thở dài nhẹ nhàng sương khói:

Không còn trong nhau lời hẹn cũ
Vầng trăng xưa vẫn lại bên cầu
Ta thầm nhủ đợi người thêm lần nữa
Để nghe buồn vời vợi những năm sau
(Qua hết những ngày)

Khoái đã từng nói với tôi rằng: “Tình yêu như dòng nước chảy xuôi vậy. Khi hai trái tim cảm nhận được những rung động của nhau thì nó sẽ ào ạt chảy đến bên nhau, không thể nào lý giải được”. Có lẽ, anh đã tìm thấy một tình yêu như thế, nhưng kết thúc của câu chuyện tình đẹp và lãng mạn ấy lại không tròn trịa như giấc mơ. Và anh đã viết bằng trái tim của một người đàn ông yêu đến quên cả chính mình:

Ta xé toạt những ban mai đời có
Gửi cho em làm giấy chép thơ tình
Em nguệch ngoạc cả sương mù và gió bấc
Kể như ta không có dáng hình.
(Còn có bên đời)

Với Khoái, yêu không chỉ là quên hết bản thân mà còn phải biết tha thứ, không giận hờn, trách móc, không sở hữu tình yêu làm của riêng tư:

Ta sẽ mang theo đến tận cùng hơi thở
Nỗi khát trên môi, hương cỏ trong đời
Dù em có trở về rồi ra đi lần nữa
Chẳng bao giờ em có lỗi gì đâu
(Cuối cùng)

Mới đọc qua, cứ ngỡ, thơ Khoái chỉ mang một nỗi buồn lãng mạn, buồn vô dưng, vô cớ, như chỉ để vỗ về những trái tim bị tổn thương vì tình yêu. Thế nhưng, càng ngẫm càng thấm thía nỗi cô đơn đến cay nghiệt khuất sau những câu chữ mềm mại ấy. Cuối cùng cho một tình yêu là gì? Là đối diện với nỗi trống trải, cô đơn; là những tháng ngày đầy nhớ thương, tiếc nuối; là một cuộc sống quay quắt tìm tình yêu, hạnh phúc trong đớn đau, tuyệt vọng. Một kết thúc quá buồn:

Anh vẫn sống với cõi tình cay độc
Em đi về ngõ trống bơ vơ
Và cứ thế… ta thành người xuẩn ngốc
Lần lửa theo năm tháng lụi tàn
Và cứ thế…quay quắt nhớ-quay quắt tìm-quay quắt
Em-tia chớp diệu kỳ cháy xém cả đời anh
(Và cứ thế)

Có lẽ, nỗi cô đơn luôn ẩn sâu tận đáy tim của mỗi con người đã thôi thúc Khoái viết những vần thơ buồn khắc khoải như thế. Có lẽ, anh đang viết cho tình yêu và nỗi cô đơn của chính mình. Cũng có lẽ, nhiều người yêu thơ Khoái bởi họ bắt gặp trong ấy câu chuyện tình của chính mình… Từ bao cái có lẽ ấy, tôi đã nghiệm ra rằng, thơ của anh viết riêng cho nỗi cô đơn, nỗi cô đơn của chính mình và của những tình yêu dang dở…

 

L.H