Thu tế làng An Truyền - Tiểu Kiều

Details

Published Date

Written by Võ Quê

Hits: 7662

Thu tế được tổ chức trong hai ngày: 16 và 17 tháng 7 âm lịch hằng năm.

Đình Làng An Truyền

(NetCoDo) Làng An Truyền - còn có tên dân dã là làng Chuồn, thuộc xã Phú An, huyện Phú Vang, cách thành phố Huế 5km về phía đông, là một ngôi làng không rộng lắm nhưng dân cư đông đúc, sống hiền hòa với ruộng vườn, đầm phá.

Hằng năm cứ vào trung tuần tháng 7 âm lịch, dân làng thành kính tổ chức lễ tế trời đất, tổ tiên, thường được gọi là thu tế - lễ tế vào mùa thu - trăng thanh gió mát. Điều đặc sắc của lễ thu tế làng An Truyền là từ nghi thức, trang phục... đã tạo được ấn tượng đẹp trong lòng mọi người, bởi tất cả đều mang dấu ấn dân tộc cổ truyền, kể từ những bước đi dâng rượu, dâng đèn theo chữ "đinh", đến giọng ngân nga điệu "thài" (một điệu hát bằng chữ Hán, mỗi câu có 4 chữ) đúng nghi cách cúng lễ ngày xưa, điều này là niềm tự hào và dân làng vô cùng biết ơn ông Hồ Đắc Trung- con dân làng An truyền làm quan thượng thư bộ lễ triều Nguyễn, ông đã đem nghi thức cúng tế của triều đình truyền lại cho dân làng thân yêu của mình. Vì vậy, so với các làng quanh vùng, lễ thu tế làng An truyền tương đối hoàn chỉnh.

Thu tế được tổ chức trong hai ngày: 16 và 17 tháng 7 âm lịch hằng năm.

Ngày 16, dân làng trân trọng cung nghinh bài vị của "Tiên y thánh mẫu" và "Nhị vị tôn ông" (khai canh Hồ Quý Công và Nguyễn Quý Công) từ miếu làng ở Đồng Miệu, sát đầm Chuồn về tổ đình và mọi nghi lễ cúng tế đều diễn ra trong không khí trang nghiêm, tôn kính tại tổ đình. Mỗi đầu xóm của làng đều dựng cổng tam quan, treo đèn kết hoa và bày hương án trang trọng, trước đình làng là hương án của 7 họ được trang hoàng lộng lẫy, uy nghiêm.

Lễ hội có một vị chánh tế làm chủ lễ, tham dự vào việc tế lễ có 5 bồi tế, 7 tộc trưởng(làng An Truyền có 7 họ: Hồ Đắc, Nguyễn Đoàn, Huỳnh (Hoàng), Trần, Lê, Võ), ngoài ra còn có thêm 5 văn lễđể xướng văn tế, 14 tư văn để làm công tác dâng đèn, dâng rượu lúc cúng tế, 18người tham gia hát bài Thài, 41 lình thú và khoảng trên 200 người dânđại diện cho các gia đình trong làng, ăn mặc chỉnh tề khăn đóng áo dài tham dự với tất cả niềm vui và trong sâu thẳm tâm hồn là lòng tôn kính tri ân.

Dân làng đi hành hương (dâng cúng) lễ vật từ chiều ngày 16, con dân làng ở xa trong cả nước cũng về dự thu tế, nếu không về được thì cũng gởi lễ vật hoặc tiền bạc bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, tình cảm dành cho quê hương. Đêm 16 , trời trong trăng sáng, mát mẻ,già trẻ trai gái trong làng đều thức để hòa mình vào niềm vui chungcủa làng nước, bà con phương xa về cúng tổ tiên, thăm quê hương, vui vầy hàn huyên tâm sựvà thú vị hơn là được nhấm nháp rượu ngon nổi tiếng làng Chuồn, thưởng thức đặc sản quê nhà: lát bánh tét dẻo thơmvà nhón nhén nhai bánh khoái cá kình lạ miệng .

Hồi trống đình giục vầng trăng về xóm Chuông chùa ngân đồng làng thơm hương cốm. Những câu thài thay tiếng mẹ đưa nôi (Với làng Chuồn - Võ Quê)

Lễ tế bắt đầuvào lúc 2 giờ khuya ngày 17 âm lịch, khi trời chưa mờ sáng, đây là thời điểm thiêng liêng nhất của đất trời,dân làng háo cùng nhau tề tựu quanh đình làngtham dự lễ tế. Trong sự tĩnh lặng của một ngày mới, tiếng trống, kèn và điệu hát Thai vang lên kỳ ảo với những lời lẻ chí tình tha thiết báo đáp ơn đất.

Sau bài văn tế và 3 tuần rượu, người tư văn cắt một vuông thịt trên sườn bò để vào chiếc mâm đồng sáng loáng và trân trọng trao cho vị chánh tế, đây là lộc của thần, của tổ tiên tặng cho dân làng mà vị chánh tế là đại diện, lộc này cũng tượng trưng cho lời chúc phúc được mùa, làm ăn phát đạt, sức khỏe dồi dào, ấm no hạnh phúc, mọi người an vui.

Khi mọi nghi thức cúng tế xong, bài văn tế sẽ được đốt ở trước tổ đình để biểu thị cho tấm lòng thành kính của người dân làng đang quyện theo mây gió, trầm hương về với người thân yêu đã khuất bóng. Trong không khí trang nghiêm huyền bí này, dân làng lặng im tưởng niệm...

Lúc trời rạng sáng, vào khoảng độ từ 4 đến 5 giờ sáng, đám rước bắt đầu, dân làng trân trọng tiễn đưa "Tiên y thánh mẫu" và "Nhị vị tôn ông" về lại miếu làng, đám rước rầm rộ, đoàn người áo thụng, cờ lọng rợp trời nối bước nhau trên bờ đê nhỏ in bóng xuống mặt nước đầm Chuồn rất nghệ thuật, sinh động, dân làng nối gót theo sau trang nghiêm hòa trong tiếng trống, kèn nghe bâng khuâng... Với khung cảnh và không khí này, người và người như xích lại gần nhau hơn, thương yêu nhau hơn và thầm dặn lòng đoàn kết nhau để quyết tâm xây dựng làng văn hóa tốt, ngày càng phát triển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

 

Tiểu Kiều